یارانه نقدی گازوئیل برای همه مردم؛ نظر رانندگان کامیون چیست؟

اخباری که درباره تغییر سهمیه بنزین آزاد و یارانه ای مطرح شده بار دیگر ضرورت بازنگری در نظام یارانه سوخت را پررنگ کرده است. نظام کنونی یارانه سوخت به گونه ای است که میلیون ها نفر از آحاد مردم به دلیل نداشتن خودروی شخصی از یارانه بنزین محروم هستند.

طرح هایی در دولت و مجلس در حال بررسی است که سهمیه بنزین به جای خودرو به کد ملی هر فرد تخصیص داده شود. این طرح در صورت اجرا شاید بخشی از تبعیضی که اکنون در نظام یارانه بنزین وجود دارد را برطرف کند.

روزنامه آرمان امروز در گزارشی با این موضوع نوشته است؛ موافقان این طرح معتقدند که اختصاص بنزین به کد ملی به جای خودرو عادلانه ‌تر است زیرا از سویی سهمیه بنزین خانواده‌ هایی که دارای چند خودرو هستند کاهش پیدا می‌ کند و از سویی دیگر خانواده‌ هایی که خودرو ندارند به طور ماهانه یک یارانه ۹۰ هزار تومانی دریافت می ‌کنند. در واقع در صورت اجرای این طرح، خانوارهای چهار نفره مشمول ۶۰ لیتر بنزین با قیمت هر لیتر ۱۵۰۰ تومان می‌شوند که خانوارهای صاحب خودرو این یارانه را به صورت سهمیه بنزین و خانوارهای بدون خودرو که حدود ۴۵ درصد جمعیت خانوارها را تشکیل می‌ دهند آن را به صورت نقدی دریافت می ‌کنند.

طرح اختصاص یارانه بنزین به کد ملی اسفند ۱۴۰۰ در کیش اجرا شد و به هر کد ملی ۲۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی داده شد اما ادامه پیدا نکرد.

موضوعی که در مورد سهمیه بنزین مطرح شده به صورتی دیگر در مورد گازووئیل نیز قابل طرح است. قیمت گازوئیل در ایران ۶۰۰ تومان است که هیچ تناسبی با قیمت واقعی این محصول ندارد. این یارانه مشکلات متعدد اقتصادی و زیست محیطی و حتی امنیتی در حوزه مرزهای کشور ایجاد می کند.

در واقع این سوال مطرح است که با توجه به یارانه هنگفتی که به گازوئیل تعلق می گیرد این یارانه تا چه حد به نفع مردم است؟ مدافعان تداوم یارانه گازوئیل به شکل کنونی، استدلال می کنند که تخصیص یارانه به گازوئیل موجب کاهش نرخ کرایه و هزینه های حمل و نقل کالا و مسافر است و نفع آن به تمام مردم می رسد اما آیا این استدلال مورد بررسی دقیق و علمی قرار گرفته است؟

آیا رانندگان کامیون ترجیح نمی دهند قیمت گازوئیل واقعی شود و یارانه آن به تمام مردم پرداخت شود و در مقابل نرخ کرایه ها هم به صورت واقعی محاسبه شود؟

آیا حفظ یارانه گازوئیل به شکل فعلی موجب افزایش رفاه برای مردم می شود؟ حقیقتا آحاد جامعه و رانندگان کامیون و شرکت های حمل و نقل جاده ای و صاحبان بار چقدر از این یارانه نفع می برند؟

سوال دیگر این که آیا نظام یارانه گازوئیل عادلانه است و موجب رشد حمل و نقل و اقتصاد کشور شده یا نه و آیا هیچ جایگزین بهتری برای یارانه گازوئیل کنونی وجود ندارد؟

سوال مهم دیگر این که اگر یارانه بنزین قابل پرداخت نقدی به همه مردم است آیا نمی توان به این فکر کرد که یارانه گازوئیل را هم به صورت نقدی به همه مردم پرداخت شود و در مقابل قیمت کرایه های حمل و نقل به شکل رقابتی توسط رانندگان کامیون و شرکت های حمل و نقل بدون نرخ گذاری دستوری دولتی انجام شود؟