خرابی و تعمیر جعبه فرمان

نقش جعبه فرمان در خودرو

جعبه فرمان  (Steering wheel) واسطه ی نیروی دست راننده و سیستم اهرم بندی خودرو است. به بیان دقیق تر، وقتی فرمان اتومبیل خود را در دست دارید، گشتاور و نیرویی که به آن وارد می‌سازید، از طریق جعبه فرمان به چرخ‌ها می‌رسد.

اگر بخواهیم مجموعه دستگاه فرمان یا هدایت یک خودرو را تشریح کنیم کار به شکل زیر پیش می‌رود؛

• فلکه فرمان (همان دایره ای که در دست می‌گیریم)؛
• جعبه فرمان (قطعه ای که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت)؛
• اهرم بندی (همان بخشی که به صورت عامیانه سیستم جلوبندی نامیده می‌شود).

انواع جعبه فرمان خودرو

یکی از عوامل موثری که در انتخاب ماشین در کشورهای پیشرفته اروپایی مورد توجه قرار می‌گیرد راحتی فرمان ماشین‌هاست.

این امر سازندگان خودرو را بر آن داشت تا اقدام به بهبود کیفیت جعبه فرمان‌های تولیدی خود نمایند تا در عرصه فروش محصولات بتوانند میزان بیشتری از محصول را با جلب رضایت مشتری بفروشند.

توجه داشته باشیم که جعبه فرمان ماشین‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌گردند از جمله آنها می‌توان به :

• سیستم فرمان میکانیکی
• سیستم فرمان هیدرولیکی
• سیستم فرمان الکتریکی

اشاره نمود.

جعبه فرمان میکانیکی

این نوع از سیستم‌های فرمان مکانیکی همان سیستم شانه ای و پینیون هست که در آن عملکرد پینیون به گونه ای است که حرکت دورانی می‌زند و دنده شانه ای نیز حرکت خطی را انجام می‌دهد که در این صورت پینیون عملکرد دورانی غریبلیک فرمان را به دنده شانه ای منتقل می‌کند و دنده شانه ای نیز حرکت خطی را به واسطه مفصل‌ها به چرخ‌های ماشین منتقل می‌کنند.

جعبه فرمان هیدرولیکی

قطعات تشکیل دهنده این نوع از جعبه فرمان‌ها عبارتند از :

• روغن هیدرولیک
• شیلنگ‌ها و لوله‌های رفت و برگشت روغن هیدرولیک
• پمپ هیدرولیک
• مخزن هیدرولیک
• شیر هیدرولیک
• تسمه هیدرولیک فرمان
• جک دو طرفه فرمان

معمولا ابزارهای زیر به بخش‌های میکانیکی فرمان اضافه می‌شود تا هیدرولیکی شوند :

• پمپ هیدرولیک یا مخزن روغن و چرخ تسمه
• لوله‌های رابط
• شیرهای کنترل
• سیلندر
• تسمه

این نوع از جعبه فرمان در جهت جلوگیری از خستگی راننده و برای آسان تر شدن چرخش و حرکت فرمان و همچنین بالا بردن ایمنی خودرو، سیستم هیدرولیک کشف و تولید شد.

جعبه فرمان هیدرولیکی برای اجرای عملکرد خود از موتور خودرو کمک می‌گیرد به همین جهت نیز از بازدهی و عملکرد متناسب خودرو مقداری می‌کاهد. همچنین موجبات مصرف بیشتر انرژی را فراهم می‌نماید.

توجه داشته باشید این سیستم به شکل سیستم مرکز آزاد عمل می‌کند بدین معنی که وقتی خودرو به شک مستقیم در حال حرکت است و اصلا انحرافی ندارد بازهم به عملکرد خود ادامه می‌دهد.

این عواملی که مطرح گردید موجب شد تا سازندگان خودرو، به فکر تولید سیستمی بهتر و باکیفیت تر بیفتند و اقدام به بهبود سیستم‌های هیدرولیکی نمایند و یا اینکه سیستم‌های جدیدی را ساخته و جایگزین نمایند.

توجه داشته باشید که در چندین سال گذشته سیستم الکتروهیدرولیکی به جای سیستم‌های قبلی ارائه شد ، هر چند در نتیجه بهره گیری از این جعبه فرمان‌ها دیگر مستقل از موتور ماشین بود ولی مشکل اصلی که دائمی بودن عملکرد سیستم هیدرولیکی یعنی مرکز آزاد بودن پابرجاست.

به دیگر کلام باید حالتی پیش بینی می‌شد تا وضعیتی را مهیا می‌کرد که سیستم تنها زمانی که چرخشی به فرمان وارد می‌شد عمل کند نه همیشه.

جعبه فرمان الکتریکی

این قسم از جعبه فرمان‌ها نیز همانند جعبه فرمان‌های هیدرولیکی عمل می‌کنند ولی از لحاظ ساختار متفاوت با آن‌هاست.

در حال حاضر در اکثر کارخانه‌های تولید ماشین از این قسم از جعبه فرمان‌ها استفاده می‌گردد.

از مزایای این فرمان‌ها می‌توان به مواردی همچون افزایش سرعت فرمان، عملکرد بهتر فرمان و حفظ تعادل خودرو در انحراف‌ها اشاره کرد.